پوشش گالوانیزه و نحوه حفاظت از آن

نحوه حفاظت از گالونیزه گرم یکی از مهم ترین مباحثی است که پس از انجام فرایند گالوانیزه باید به آن توجه شود. پوشش دهی گالوانیزه یک نوع مخصوص از حفاظت گالوانیکی محسوب شده و امروزه بسیار پر طرفدار است.  ضخامت پوشش‌های گالوانیزه متفاوت بوده و میزان مقاومت آن به ضخامتش بستگی دارد. پوشش گالوانیزه یک روش اقتصادی برای محافظت از قطعات فولادی در محیط‌های خورنده محسوب می‌شود که نام آن نیز برگرفته از نام دانشمند ایتالیایی «لویجی گالوانی» است. ما در ادامه مقاله به  نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه می‌پردازیم و به شما کمک می‌کنیم که با مزایا و معایب استفاده از این پوشش آشنا شوید.

نمونه ای نحوه ایحاد پوشش گالوانیزه را در مخزن گالوانیزه گرم اصفهان شرکت آرین مشاهده می کنید:

پوشش دهی گالوانیزه چیست؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که منظور از گالوانیزه کردن، کشیدن یک لایه فلز روی بر روی قطعات آهنی است. این کار مانع زنگ زدگی آهن شده و از آن محافظت می‌کند. گالوانیزاسیون باعث می‌شود که حتی در صورت شکستن آهن نیز، آهن زنگ نزند و دچار خوردگی نشود. قدمت استفاده از این روش به بیش از ۱۵۰ سال پیش بر می‌گردد و جالب است بدانید که بیشترین میزان روی موجود در جهان صرف گالوانیزه کردن فلز آهن می‌شود.

برای پیشگیری از خوردگی قطعات فولادی از پوشش‌هایی مانند مس، کروم، نیکل، کادمیوم، روی و… استفاده می‌شود. اما در میان تمام این فلزات، فلز روی برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن کاربردی‌تر بوده و اثر بهتری دارد.

انواع فرآیند و نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه

در مبحث نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه باید بدانید که پوشش دهی گالوانیزه به عنوان یکی از موثرترین و کاربردی‌ترین روش محافظت از فلزات، در دو روش گرم و سرد انجام می‌شود که ما در ادامه به بررسی این دو نوع پوشش دهی می‌پردازیم:

پوشش دهی گالوانیزه گرم

روش تولید گالوانیزه گرم به این صورت است که فلز آهن را به دو روش مداوم و بچ در روی مذاب غوطه ور می‌کنند. این روش بیشتر برای پوشش دهی‌های با ضخامت بیشتر از ۲۵ میکرومتر استفاده می‌شود. مراحل گالوانیزه گرم خود به سه مرحله تقسیم می‌شود و هر کدام از این مراحل نیز شامل چند مرحله است که ما در ادامه به مراحل اصلی آن اشاره می‌کنیم:

• آماده کردن قطعه مورد نظر
• گالوانیزاسیون
• انجام عملیات تکمیلی برای انجام فرآیند گالوانیزاسیون

الکتروگالوانیزاسیون یا پوشش دهی گالوانیزه سرد

در این روش، فلز روی را با پوشش دهی الکتریکی یا الکتروپلیت بر روی سطح قطعه مورد نظر اعمال می‌کنند. نمک‌های روی موجود در الکترولیت، با به کارگرفتن فرآیند الکترولیز، بر روی قطعه مورد نظر اعمال می‌شوند. این نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه برای قطعات ریز، لوله‌های کم ضخامت، محصولات بهداشتی، ورق‌های کم ضخامت و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تفاوت گالوانیزه گرم و سرد

در بحث نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه باید بدانید که روش گالوانیزه گرم و سرد دارای خواص و ویژگی‌های متفاوت و منحصر به فردی هستند که بهتر است پیش از استفاده، از ویژگی‌های آن‌ها با خبر شوید و یک انتخاب بهتر داشته باشید. ما در ادامه به برخی از مهم‌ترین تفاوت‌های این دو روش اشاره می‌کنیم:

• ضخامت ورق گالوانیزه سرد از ورق گالوانیزه گرم کمتر است.
• ورق گالوانیزه گرم بعد از خوردگی و خراشیده شدن مقاومت بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد از خود نشان می‌دهد.
• پوشش گالوانیزه گرم دارای مقاومت و چسبندگی بالاتری بوده و طول عمر بیشتری نیز نسبت به گالوانیزه سرد دارد.
• یکی دیگر از تفاوت‌های گالوانیزه گرم با گالوانیزه سرد این است که گالوانیزه گرم کمتر ساییده می‌شود در نتیجه مدت زمان بیشتری عملکرد خود را حفظ می‌کند.
• ورق گالوانیزه سرد ظاهری بهتر و براق‌تر از گالوانیزه گرم دارد.
• توصیه می‌کنیم که در محیط‌هایی که خورندگی بیشتری دارند از گالوانیزه گرم استفاده کنید. به طور کلی گالوانیزه گرم در این محیط‌ها کاربرد بیشتری دارد.

تمام خواصی که در بالا در مبحث نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه ذکر کردیم، تعیین می‌کند که به چه نوع روق گالوانیزه‌ای برای مصارف خود احتیاج دارید. همچنین اگر به اطلاعات کامل تری در این باره نیاز دارید پیشنهاد می کنیم مقاله ی تفاوت گالوانیزه سرد و گرم را مطالعه فرمایید.

مزایای این نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه

یکی از مهم‌ترین مزایا استفاده از این روش، هزینه مقرون به صرفه و اقتصادی آن است. جالب است بدانید که امروزه هزینه گالوانیزه کردن فلزات از دیگر روش‌های محافظتی مانند رنگ آمیزی و … کمتر است. از دیگر مزایای گالوانیزاسیون قابلیت پاسخ دهی سریع آن است. افراد می‌توانند با صرف زمان کوتاهی فلز خود را به سرعت پوشش دهی کرده و از آن در برابر زنگ زدگی و خوردگی محافظت کنند. این در حالی است که دیگر روش‌های آبکاری گالوانیزه مانند رنگ زدن فلزات به چند هفته زمان نیاز دارد. همچنین در این روش کنترل کیفیت نهایی راحت‌تر است و این مورد نیز یکی دیگر از دلایل برتری گالوانیزاسیون بر دیگر روش‌ها محسوب می‌شود.

معایب این نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه

هیچ روشی بدون ایراد نیست و گالوانیزاسیون نیز در کنار تمام مزایایی که نام برده شد، معایبی نیز دارد. یکی از ایرادات این نحوه حفاظت از پوشش گالوانیزه، وابستگی میزان چسبندگی پوشش شکل گرفته و کیفیت آن به موارد مختلفی مانند درصد خلوص روی به کار رفته در آن است. این موارد همچنین به  عنصرهای آلیاژی موجود در پوشش گالوانیزه نیز بستگی دارد. پس استفاده از درصدهای پایین روی موجود در پوشش گالوانیزه نیز باعث کاهش کیفیت پوشش گالوانیزه می‌شود.

پوشش گالوانیزه برای چه صنایعی کاربرد دارد؟

در ادامه به برخی از صنایعی که پوشش گالوانیزه در آن ها کاربرد بیشتری دارند، اشاره خواهیم کرد:

1. صنعت ساختمانی: در ساخت و ساز، پوشش گالوانیزه به عنوان یک روش محافظتی برای فلزات استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای رایج آن می‌توان به پوشش لوله‌ها، پشتیبانی سازه‌های فلزی، تیرچه‌های فلزی و پنل‌های متعدد اشاره کرد.

2. صنعت خودروسازی: در خودروسازی برای محافظت از قطعات فلزی خودروها استفاده می‌شود. این پوشش مانع از خوردگی قطعات فلزی می‌شود و در نتیجه عمر مفید قطعات را افزایش می‌دهد.

3. صنعت دریایی: در صنعت دریایی، بر روی قطعاتی که با آب در تماس هستند نصب می‌شود. این قطعات شامل قایق‌ها، کشتی‌ها، سازه‌های فلزی دریایی و سیستم‌های آب شیرین کننده است.

4. صنعت نفت و گاز: در این صنعت، پوشش گالوانیزه بر روی لوله‌های گاز و نفت و دیگر تجهیزات استفاده می‌شود. این پوشش به عنوان یک روش محافظتی موثر در برابر خوردگی و زنگ زدگی به کار می‌رود.

5. صنعت الکترونیک: در برخی قطعات الکترونیکی، استفاده از پوشش گالوانیزه به عنوان یک پوشش محافظتی معمول است. این پوشش بر روی بخش‌های فلزی قطعات الکترونیکی نصب می‌شود تا از خوردگی و آسیب‌های دیگر جلوگیری شود.

سوالات متداول درباره پوشش گالوانیزه گرم

گالوانیزه گرم چپست؟

روش گالوانیزه گرم یک نوع پوشش‌دهنده فلزی است که جهت محافظت در مقابل خوردگی بر روی فلزات ایجاد می‌شود. به‌ طور کلی ورق گالوانیزه به فلز (فولادی) گفته می‌شود که جهت جلوگیری از آسیب‌ دیدن توسط فلز روی (Zinc) پوشانده شده است.

مزایای گالوانیزه گرم؟

هزینه تعمیر و نگهداری کمتر، عمر بسیار طولانی،قابل اطمینان بودن

نگهداری پوشش گالوانیزه به چه صورت است؟

قطعاتی که با پوشش گالوانیزه گرم محافظت می‌شوند اگرچه دارای برخی خواص فولادهای ضد زنگ نیستند اما در برخی مناطق به‌ عنوان یک جایگزین مناسب و اقتصادی برای فولاد ضد زنگ محسوب می‌شوند. بخصوص در مواردی کاربرد دارد که نیازمند مقاومت خوردگی بالا و طولانی است